De benodigde ruimte voor een groeiende kolonie inschatten

Wanneer het in het voorjaar warmer wordt (vanaf ~15°C) en de eerste dracht begint (fruit, bv. kerselaars), zullen de bijen weer ijverig worden. Dit is het ideale moment voor de voorjaarsinspectie (normaal gezien begin april). Een van de zaken waarop je hierbij moet letten is of de kolonie aan het groeien is en of ze meer plaats nodig heeft.

Waarschijnlijk is de kolonie op het einde van de winter kleiner dan bij het inwinteren. Als je overwintert op twee broedbakken, kan het zelfs nodig zijn om een tijdje een broedbak weg te nemen. Een broedbak wegnemen is een ideale gelegenheid om oude, donkere was weg te nemen. Dit is nodig indien de kolonie minder dan 80% van de ramen bevolkt van de bovenste broedkamer. Zo niet kan je de broedbak eventueel bovenop zetten en de oude wasramen vervangen door nieuwe ramen. 80% bevolking komt neer op drukke bezetting door bijen op alle ramen, behalve de ramen aan de zijkanten, wat ook neerkomt op zo’n vijf à zes ramen met broed per romp. Gedurende de winter verplaatst de tros zich naar boven toe op zoek naar voedsel. Kijk dus tijdens de voorjaarsinspectie of de onderste broedbak überhaupt bevolkt wordt. Kijk ook na of er open en gesloten broed aanwezig is, om te weten of de koningin goed aan de leg is. Elk raam met broed zorgt eens uitgekomen voor twee à drie ramen bevolkt door bijen. Ook de aanleg van nieuwe, witte was en het uitbouwen van waswafels wijzen op een groeiende kolonie. Kijk dus na één à twee weken na of de kolonie gegroeid is.

Als de kolonie aan het groeien is, maar nog niet 80% van de broedbak bevolkt, voeg je eerst ramen met uitgebouwde was of waswafels toe en neem je vulblokken, voederramen en lege ramen met oude was weg. Je voegt de nieuwe ramen best ergens tussen het broed of tussen de broedramen en ramen met stuifmeel toe, opdat de koningin er kan gaan leggen (eens de was is uitgebouwd) en oudere raten stelselmatig aan de buitenkant komen te zitten. Controleer na twee weken of de kolonie inderdaad meer plaats inneemt.

Vanaf dat zo’n 80% van de ramen bevolkt worden, plaats je best een honingzolder of tweede broedbak, indien er nog maar één stond en je liever met twee broedbakken per kolonie werkt. Indien je dus met vijf ramen broed zit in het voorjaar (zie stap 1), heb je minstens tien ramen nodig eens alles uitgekomen is om alle bijen te huisvesten. Indien je een honingzolder toevoegt, kun je een koninginnenrooster gebruiken, opdat de koningin daar geen eitjes gaat leggen. Je voegt best minstens één à twee ramen met uitgebouwde was (en broed in het geval van een tweede broedbak) toe in het midden, om de bijen (en ook koningin in het geval van een tweede broedbak) aan te trekken deze nieuwe kamer spoedig te koloniseren. De andere ramen kunnen met waswafels of uitgebouwde was zijn. Als je wacht tot alle ramen druk bezet zijn door bijen, ook die aan de zijkanten, zullen de bijen eerst die ramen aan de zijkanten vullen met nectar, maar daarna naar binnen toewerken, waardoor de koningin niet genoeg plaats meer kan hebben om eitjes te leggen. Dit kan de kolonie dan aanzetten tot zwermen.

© Kamiar Torabi

Wanneer de nieuw geplaatste broedbak of honingzolder ook voor zo’n 80% bevolkt wordt, is het tijd om nog een honingzolder toe te voegen op dezelfde wijze als in stap 3. Hoe snel een kamer zich vult met bijen, broed, stuifmeel en nectar, hangt af van de dracht. Bij overvloedige dracht kan dit zo weinig als één week in beslag nemen. Naargelang de dracht in jouw gebied, kun je later misschien nog meer honingzolders toevoegen (of gewoon twee in een keer).

Referenties:

Voorjaarsinspectie bijenvolken 1 (youtube.com) & Voorjaarsinspectie bijenvolken 2 – YouTube

Bijenvolk ruimte geven: uitbreiden met een broedkamer erop of eronder? (bijenclub.com)

Een bijenvolk ruimte geven (imkersneteland.be)

How Much Space Do Bees Need – When to Add Super – How to Add Super (youtube.com)

Beekeeping | When And How To Add Your Honey Super (youtube.com)