Μείωση του κινδύνου πρόκλησης λεηλασίας
Η λεηλασία είναι μια φυσική συμπεριφορά, η συχνότητα και η έντασή της μπορεί να επηρεαστούν από περιβαλλοντικούς παράγοντες και ανθρώπινες δραστηριότητες.
Η συμπεριφορά λεηλασίας στις μέλισσες είναι ένα φυσικό φαινόμενο που μπορεί να θεωρηθεί ως μέρος της διαδικασίας φυσικής επιλογής. Δυνατότερα μελίσσια που λεηλατούν επιτυχώς τα πιο αδύναμα έχουν συχνά καλύτερες πιθανότητες να επιβιώσουν από αντίξοες συνθήκες, ειδικά κατά τη διάρκεια περιόδων έλλειψης τροφής. Αυτή η επιβίωση είναι μια θεμελιώδης πτυχή της φυσικής επιλογής, όπου χαρακτηριστικά που είναι ωφέλιμα για την επιβίωση, όπως η ικανότητα αποτελεσματικής λεηλασίας άλλων κυψελών, μπορεί να γίνουν πιο διαδεδομένα στον πληθυσμό με την πάροδο του χρόνου.
Ανακατανομή πόρων: Από οικολογική άποψη, η λεηλασία μπορεί να θεωρηθεί ως ένας μηχανισμός για την ανακατανομή των πόρων εντός του πληθυσμού των μελισσών. Αν και είναι επιζήμια για μεμονωμένες (ασθενέστερες) κυψέλες, αυτή η συμπεριφορά διασφαλίζει ότι οι διαθέσιμοι πόροι χρησιμοποιούνται από μελίσσια που έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες επιβίωσης. Αυτό μπορεί να θεωρηθεί ως ένας σκληρός αλλά αποτελεσματικός τρόπος διατήρησης της συνολικής υγείας και βιωσιμότητας του πληθυσμού των μελισσών σε μια περιοχή.
Επιπτώσεις στη βιοποικιλότητα: Ο αντίκτυπος της λεηλασίας στη βιοποικιλότητα είναι πολύπλοκος. Από τη μία πλευρά, μπορεί να οδηγήσει σε μείωση του αριθμού των ασθενέστερων μελισσιών, μειώνοντας ενδεχομένως τη γενετική ποικιλότητα. Από την άλλη πλευρά, διασφαλίζοντας την επιβίωση ισχυρότερων μελισσιών, μπορεί να συμβάλει σε έναν πιο ανθεκτικό πληθυσμό μελισσών ικανό να αντέξει τις περιβαλλοντικές πιέσεις.
Ανθρώπινη επιρροή: Οι ανθρώπινες δραστηριότητες, όπως η χρήση φυτοφαρμάκων, η καταστροφή οικότυπων και η εισαγωγή ξένου γενετικού υλικού, μπορούν να επιδεινώσουν τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι μέλισσες, αυξάνοντας ενδεχομένως τη συχνότητα και τον αντίκτυπο της λεηλασίας. Οι βιώσιμες μελισσοκομικές πρακτικές και οι προσπάθειες διατήρησης είναι ζωτικής σημασίας για τον μετριασμό αυτών των προκλήσεων υποστηρίζοντας την υγεία των πληθυσμών μελισσών. Επίσης κάποιος αδέξιος μελισσοκομικός χειρισμός όπως για παράδειγμα μία παρατεταμένη επιθεώρηση ενός μελισσιού σε περίοδο έλλειψης τροφής ή μία ξεχασμένη εκτός κυψέλης κηρήθρα μελιού.
Εικ.1. Αποφυγή λαθών όπως παρακάτω!
Ρόλος στην ισορροπία του οικοσυστήματος: Ενώ η λεηλασία είναι μια φυσική συμπεριφορά, η συχνότητα και η έντασή της μπορεί να επηρεαστούν από περιβαλλοντικούς παράγοντες και ανθρώπινες δραστηριότητες. Η διατήρηση ενός ισορροπημένου οικοσυστήματος, όπου οι φυσικές ζωοτροφές είναι άφθονες και ποικίλες, μπορεί να μειώσει την ανάγκη των μελισσιών να καταφεύγουν σε λεηλασίες.
Πώς να αναγνωρίσετε τις λεηλάτριες μέλισσες
Ως μελισσοκόμος, είναι σημαντικό να μπορείτε να κατανοήσετε τι είναι λεηλασία και πώς να αναγνωρίσετε τη συμπεριφορά. Η λεηλασία περιγράφει τη δραστηριότητα της εισβολής των μελισσών σε μια άλλη κυψέλη για την κλοπή του μελιού τους. Η διαδικασία δεν είναι τόσο εύκολη. Οι μέλισσες θα πολεμήσουν μέχρι θανάτου για την επίτευξη του στόχου τους.
Το φαινόμενο είναι εμφανές κυρίως στα μέσα-τέλη του καλοκαιριού έως τις αρχές του φθινοπώρου όπως και στις αρχές της άνοιξης, πριν την αύξηση εισροής νέκταρος. Όταν η ροή του νέκταρ σταματά, μπορεί να παρατηρήσετε αύξηση του πληθυσμού και λιγότερους διαθέσιμους πόρους στο περιβάλλον τους. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι παλιές συλλέκτριες να αναζητούν πιο αδύναμες κυψέλες από τις οποίες μπορούν να κλέψουν το μέλι τους. Αυτές οι μέλισσες μπορούν να εισβάλουν σε αποικίες μέσω της εισόδου ή μέσω οποιωνδήποτε ανοιγμάτων ή ρωγμών.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η λεηλασία προωθεί τη σημαντική μετατόπιση των μελισσών ή τη μετακίνηση μεμονωμένων μελισσών από τις οικιακές τους αποικίες σε άλλες. Αυτό αυξάνει τον κίνδυνο μεταφοράς παρασίτων και ασθενειών μεταξύ τους.
Μπορείτε να αναγνωρίσετε τις μέλισσες με διάφορους τρόπους:
-Οι μάχιμες μέλισσες πέφτουν και κυλιούνται, άλλοτε στη σανίδα προσγείωσης και άλλοτε στον αέρα.
-Νεκρές μέλισσες εμφανίζονται στην σανίδα πτήσης ή στο έδαφος μπροστά από την κυψέλη.
-Οι μέλισσες που ληστεύουν εξετάζουν όλες τις ρωγμές, ανοίγματα, θυρίδες μιας κυψέλης, ακόμη και στο πίσω μέρος και στα πλάγια.
-Οι μέλισσες που λεηλατούν συχνά συνοδεύονται από σφήκες.
-Μερικές από τις μέλισσες που συμμετέχουν στη μάχη μπορεί να φαίνονται γυαλιστερές και μαύρες. Αυτή η εμφάνιση δημιουργείται όταν οι μέλισσες χάνουν το τρίχωμά τους. Τόσο οι επιθετικές όσο και οι αμυντικές μπορεί να έχουν αυτή την εμφάνιση.
-Οι μέλισσες που λεηλατούν δεν μεταφέρουν ποτέ γύρη στα πόδια τους.
-Οι λεηλάτριες συχνά ταλαντεύονται από τη μια πλευρά στην άλλη σαν σφήκες, περιμένοντας την ευκαιρία να μπουν στην κυψέλη στόχο.
-Στην σανίδα προσγείωσης μπορεί να εμφανιστούν θρύμματα κεριού.
-Οι μέλισσες που λεηλατούν είναι πιο δυνατές από τις κανονικές μέλισσες.
Πέρα από τους θανάτους, όποιες μέλισσες έχουν απομείνει θα έχουν περιορισμένους πόρους και θα είναι λιγότερο ικανές να επιβιώσουν.
Πρόληψη της λεηλασίας
-Χρησιμοποιήστε έναν μειωτήρα εισόδου. Το μελίσσι θα κάνει έναν αγώνα! Ένας βασικός παράγοντας για το εάν μπορούν να υπερασπιστούν με επιτυχία την φωλιά τους είναι η επιφάνεια εισόδου που πρέπει να υπερασπιστούν. Περιορίζοντας τον χώρο στο μπροστινό μέρος, μικρότερος αριθμός μελισσών έχει περισσότερες πιθανότητες να αποτρέψει την επίθεση.
-Αποφύγετε τους τροφοδότες εισόδου και τις διαρροές. Οι λεηλάτριες εντοπίζουν την τροφή μέσω της μυρωδιάς. Λοιπόν, τι πιστεύεις ότι συμβαίνει όταν είσαι λίγο απρόσεκτος και χύνεις σιρόπι ζάχαρης γύρω από την κυψέλη; Αυτό είναι απλώς μια πρόσκληση για τις λεηλάτριες να ελέγξουν τα πράγματα, στέλνοντας μερικές ανιχνεύτριες μέλισσες. Αν χύσατε το σιρόπι κοντά σε μια κυψέλη που οι ανιχνεύτριες θεωρούσαν λογικό στόχο, τότε θα επιστρέψουν με τον πλήρη στρατό για την πρωταρχική επίθεση.
-Οι κυψέλες που στοχοποιούνται για λεηλασία είναι συχνά εκείνες που αγωνίζονται να επιβιώσουν – μικρά μελίσσια με προβλήματα όπως απώλεια βασίλισσας, ασθένειες, έλλειψη τροφής ή πρόσφατος αφεσμός.
-Αποφύγετε κατά την διάρκεια της ημέρας την προσθήκη κηρηθρών που περιέχουν μέλι σε περίοδο έλλειψης. Η διαδικασία αυτή να εκτελείται αργά το απόγευμα για αποφυγή πρόκλησης λεηλασίας.
Ένα μελίσσι χωρίς βασίλισσα χαρακτηρίζεται από συρρίκνωση του πληθυσμού καθώς δεν αναδύονται νέες μέλισσες από τα κελιά γόνου. Αυτές οι ταλαιπωρημένες αποικίες έχουν συχνά μόνο μερικές χιλιάδες μέλισσες ή λιγότερες, καθιστώντας αδύνατη την άμυνα ενάντια σε χιλιάδες εισβολείς. Αποδυναμωμένοι από την πείνα και τους ανεπαρκείς αριθμούς, δεν έχουν άλλη επιλογή από το να υποκύψουν. Εκτός από τα προβλήματα με τις βασίλισσες, οι αποικίες αντιμετωπίζουν επίσης αυξημένες απειλές από παράσιτα, παθογόνα, φυτοφάρμακα, ακάρεα Varroa και ακραία καιρικά φαινόμενα λόγω της κλιματικής αλλαγής, γεγονός που καθιστά πιο δύσκολο να παραμείνουν υγιείς και σε επαγρύπνηση.
