Ενημέρωση των γειτόνων μελισσοκόμων σχετικά με την Ευρωπαϊκή σηψηγονία στο μελισσοκομείο σας

Η ασθένεια της ΕΣ μπορεί να εμφανιστεί στις μέλισσες σε όλο τον κόσμο προκαλώντας σοβαρές απώλειες του γόνου ενώ σε προχωρημένο στάδιο, κατάρρευση των μελισσιών .
Η μελισσοκομία στη χώρα μας αποτελεί έναν σημαντικό κλάδο στον πρωτογενή τομέα, με μεγάλο αριθμό απασχόλησης μελισσοκόμων επαγγελματιών και ερασιτεχνών. Σύμφωνα με τα τελευταία ενημερωμένα στοιχεία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για το 2022 στην Ελλάδα, ο κλάδος της μελισσοκομίας απασχολεί 23.000 μελισσοκόμους οι οποίοι κατέχουν 2.380.000 κυψέλες. Οι πέντε χιλιάδες μελισσοκόμοι από αυτούς έχουν στην κατοχή τους από 150 κυψέλες και άνω που αυτό θεωρητικά τους καθιστά ως επαγγελματίες. Στην χώρα μας η μελισσοκομία είναι ευρέως διαδεδομένη όμως σε κάποιους νομούς υπάρχει μεγαλύτερο μελισσοκομικό ενδιαφέρον παραδείγματος χάριν (Νομός Χαλκιδικής, Χανίων, Ρέθυμνο, Εύβοιας, Αττικής κ.α.). Σε κάποιες περιοχές οι κατανομή των κυψελών αθροιστικά πολύ μεγαλύτερη από ότι σε άλλες περιοχές ιδιαίτερα αν συμπεριλάβουμε και τις εποχιακές μετακινήσεις των μελισσοκόμων. Αμέσως, το γεγονός αυτό συνοδεύεται από έναν αριθμό ευθυνών ιδιαίτερα όσον αφορά την υγεία των μελισσών. Οι μελισσοκόμοι έχουν την ευθύνη για την φροντίδα και την υγεία των αποικιών τους και μία από τις υποχρεώσεις τους είναι να προφυλάσσουν τα μελισσοκομεία τους από μεταδόσεις ασθενειών. Μια ασθένεια που θα αναφερθεί στο παρακάτω κείμενο είναι η Ευρωπαϊκή σηψηγονία και η ενημέρωση των γειτόνων μελισσοκόμων σε περίπτωση κρούσματος στο μελισσοκομείο σας.
Στοιχεία ΕΣ από την ΕΕ
Όπως αναφέρθηκε και στα προηγούμενα αναρτημένα κείμενα, η Ευρωπαϊκή Σηψηγονία (ΕΣ) είναι μια βακτηριακή ασθένεια του γόνου που προσβάλει τα νεαρά στάδια της προνύμφης. Η ασθένεια της ΕΣ μπορεί να εμφανιστεί στις μέλισσες σε όλο τον κόσμο προκαλώντας σοβαρές απώλειες του γόνου ενώ σε προχωρημένο στάδιο, κατάρρευση των μελισσιών . Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) η Ευρωπαϊκή σηψηγονία (ΕΣ) παγκοσμίως παρουσιάζει χαμηλό επιπολασμό, με ορισμένες εξαιρέσεις κάποιων χωρών όπου η ασθένεια αποτελεί σημαντικό πρόβλημα (Ελβετία, Ηνωμένο Βασίλειο, Νορβηγία). Σε επίπεδο Ε.Ε η Ευρωπαϊκή σηψηγονία δεν αποτελεί νόσημα υποχρεωτικής δήλωσης. Στη χώρα μας, είναι γνωστή στους μελισσοκόμους, αλλά δεν υπάρχουν διαθέσιμα συγκεκριμένα στατιστικά στοιχεία για την εξάπλωση ή τον επιπολασμό της ασθένειας σε εθνικό επίπεδο. Επίσης δεν είναι τόσο συχνή η παρουσία της στην χώρας μας όσο της (ΑΣ). Το γεγονός αυτό όμως δεν την καθιστά λιγότερο επικίνδυνη ασθένεια ή περιορισμένης ευθύνης (από την πλευρά του μελισσοκόμου) ως προς την διαχείριση της. Για αυτό, θα πρέπει να είναι ενημερωμένος και ευσυνείδητος ώστε στην υποψία ότι το μελισσοκομείο του μπορεί να έχει προσβληθεί από ΕΣ να ενεργήσει έγκαιρα ενημερώνοντας τους γείτονες μελισσοκόμους σε περίπτωση προσβολής.
Ενημέρωση των γειτόνων μελισσοκόμων για την ΕΣ
Για την αξιόπιστη διάγνωση της ασθένειας αν ο μελισσοκόμος έχει αμφιβολίες μπορεί να απευθυνθεί σε έναν έμπειρο μελισσοκόμο (μερικώς αξιόπιστη διάγνωση) ή σε έναν κτηνίατρο που ειδικεύεται στην μελισσοκομία (αξιόπιστη διάγνωση), ή στις τοπικές αρχές ή ακόμα σε ένα πιστοποιημένο εργαστήριο για την ανίχνευση του βακτηρίου Melissococcus plutonius (αρκετά αξιόπιστη διάγνωση μερικές φορές δαπανηρή). Εφόσον επιβεβαιωθεί η ύπαρξη κρούσματος ΕΣ, προαιρετικά μπορεί να ενημερώσει τις τοπικές αρχές για την καταγραφή του συμβάντος χωρίς να είναι νομικά υποχρεωμένος όπως γίνεται σε άλλες χώρες. Την ίδια στιγμή που επιβεβαιωθεί ένα θετικό δείγμα, είναι υποχρεωμένος (προσωπική ευθύνη και όχι επιτακτική) να ενημερώσει τους γείτονές του για την ύπαρξη της ασθένειας προκειμένου να αποφευχθεί η μετάδοση στα γύρω μελισσοκομεία. Στη συνέχεια προκειμένου να περιορίσει την ασθένεια στο μελισσοκομείο του είναι σημαντικό να μοιράζεται με τους γείτονες συνάδελφους την εξέλιξη της ασθένειας με πλήρη διαφάνεια, το μέγεθος της προσβολής, τον αριθμό των προσβεβλημένων κυψελών, και τα μέτρα βιοασφάλειας που εφάρμοσε. Επιπλέον, είναι σημαντικό σε τέτοιες περιπτώσεις να μοιράζεται εκπαιδευτικό υλικό που προέρχεται από έγκυρες πηγές ή τα στοιχεία επικοινωνίας ειδικών για την ασφαλή ενημέρωση γύρω από την πρόληψη και την αντιμετώπιση του παθογόνου βακτηρίου Melissococcus plutonius, για την αποφυγή παραπληροφόρησης. Για την καθησύχαση των γειτόνων μελισσοκόμων θεωρείται επιτακτική ανάγκη να μοιράζεται τα μέτρα βιοασφάλειας που εφαρμόζει και να προτρέπει τους γείτονες να προχωρήσουν σε προληπτικούς ελέγχους εφαρμόζοντας προληπτικά μέτρα (μέτρα βιοασφάλειας). Ολοκληρώνοντας, είναι σημαντικό να σημειωθεί πως η ενημέρωση των γειτόνων μελισσοκόμων για την ΕΣ στο μελισσοκομείο σας είναι ένα κρίσιμο βήμα για την προστασία της υγείας όλων των κοντινών μελισσοκομείων. Η υπευθυνότητα και η συνεργασία μπορούν να λειτουργήσουν υποστηρικτικά στον κλάδο της μελισσοκομίας διασφαλίζοντας την μακροπρόθεσμη υγεία των μελισσών σας.
Τρόποι επικοινωνίας με τους γείτονες μελισσοκόμους.
Οι μελισσοκόμοι που δραστηριοποιούνται στην ίδια περιοχή αντιμετωπίζουν κοινές προκλήσεις και κινδύνους (ασθένειες, κακοκαιρίες, έλλειψη τροφής, κλοπές κ.α.) επομένως είναι ιδιαίτερα σημαντικό να γνωρίζουν τους γείτονες μελισσοκόμους είτε πρόκειται για σταθερά είτε για μετακινούμενα μελισσοκομεία. Συνήθως οι περισσότεροι αναγράφουν τα προσωπικά τους στοιχεία σε κάποιο σημείο στο μελισσοκομείο ώστε να μπορούν να ειδοποιηθούν άμεσα σε μια έκτακτη ανάγκη. Ωστόσο, για την καλύτερη επικοινωνία μεταξύ των γειτόνων μελισσοκόμων η δημιουργία μιας ομάδας επικοινωνίας μέσω τηλεφώνου ή διαδικτύου φαίνεται εύκολη και αποτελεί άμεση λύση προκειμένου να έχει την δυνατότητα να ειδοποιεί έγκαιρα για οτιδήποτε σημαντικό συμβαίνει στο δικό του μελισσοκομείο ή ή των γειτόνων του. Επιπλέον, σε εποχιακές εξάρσεις της ΕΣ η έγκαιρη πληροφόρηση μπορεί να πραγματοποιηθεί μέσω τοπικών συναντήσεων των μελισσοκόμων όπου θα στοχεύσουν στον περιορισμό της ασθένειας και στον προγραμματισμό μαζικών μέτρων αντιμετώπισης. Γενικά οι συναντήσεις αυτές έχουν βοηθητικό χαρακτήρα καθώς γίνεται μια συνεχή ανταλλαγή γνώσεων και εμπειριών.
Εν κατακλείδι, η δύναμη της γνώσης και της υποστήριξης μπορεί να βοηθήσει άμεσα τον μελισσοκόμο να αποτρέψει την μετάδοση και την εξάπλωση της ΕΣ στα γειτονικά μελισσοκομεία. Η άμεση διάγνωση της ΕΣ μπορεί να μην είναι από όλους τους μελισσοκόμους ευρέως κατανοητή είτε γιατί
δεν είχαν έρθει σε επαφή με το βακτήριο είτε λόγω μικρότερης εμπειρίας. Για την στήριξη των μελισσοκόμων που βρίσκονται στην μέση μιας τέτοιας κατάστασης, η οργάνωση κοινών μελισσοκομικών ελέγχων σε συνεργασία με τις τοπικές κοινότητες από εξειδικευμένα άτομα ενεργεί βοηθητικά στον έλεγχο της ασθένειας. Ο καθυστερημένος εντοπισμός της ασθένειας σε συνάρτηση με την μη έγκυρη λήψη μέτρων, μπορεί να οδηγήσει σε μη αναστρέψιμη κατάσταση με μεγάλη οικονομική ζημιά. Η σπουδαιότητα της γρήγορης ενημέρωσης, της αλληλεγγύης, της ανταλλαγής γνώσεων και εμπειριών καθώς και η παροχή υποστήριξης συντελούν σε μια αρμονική συνεργασία, εδραιώνοντας σχέσεις εμπιστοσύνης μεταξύ των μελισσοκόμων με κοινό στόχο την υγεία των μελισσών.
https://minagric.gr/images/stories/docs/agrotis/MeliMelissokomia/europaikh_sipshigonia_ell_200619.pdf
