Απαγόρευση μεταφοράς πλαισίων/μελισσών/υλικών/μελισσοτροφών από αποικίες με Ευρωπαϊκή σηψηγονία σε υγιή μελίσσια
Eίναι μια μεταδοτική ασθένεια που μπορεί να διαδοθεί κυρίως από μολυσμένο εξοπλισμό, από αγοροπωλησίες μελισσών και παραφυάδων, από μεταφορά μολυσμένων πλαισίων, από συλλογή σμήνους άγνωστης προέλευσης, από μελισσοτροφές, και λεηλασίες.
Η Ευρωπαϊκή Σηψιγονία (European Foulbrood – EFB, ΕΣ) είναι μια σοβαρή ασθένεια που προκαλείται από το βακτήριο Melissococcus plutonius, το οποίο προσβάλλει τις προνύμφες των μελισσών, επηρεάζοντας την ανάπτυξή τους και αποδυναμώνοντας ολόκληρο το μελίσσι. Eίναι μια μεταδοτική ασθένεια που μπορεί να διαδοθεί κυρίως από μολυσμένο εξοπλισμό, από αγοροπωλησίες μελισσών και παραφυάδων, από μεταφορά μολυσμένων πλαισίων, από συλλογή σμήνους άγνωστης προέλευσης, από μελισσοτροφές, και λεηλασίες. Για την διασφάλιση της υγείας των μελισσών και τον περιορισμό της εξάπλωσης της ασθένειας από ύποπτα ή μολυσμένα μελίσσια με Ευρωπαϊκή σηψηγονία, έχει καταστεί αναγκαία η απαγόρευση μεταφοράς όλων των προαναφερθέντων σε υγιή μελίσσια. Η απαγόρευση της διακίνησης ή της ανταλλαγής στοχεύει στην αποτροπή της διάδοσης του βακτηρίου. Η μη συμμόρφωση με την απαγόρευση διακίνησης μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες, τόσο για τον ίδιο τον μελισσοκόμο όσο και την ευρύτερη κοινότητα. Συνήθως όταν αγνοούνται οι κανόνες απαγόρευσης, η ασθένεια εξαπλώνεται στα υγιή μελίσσια του ίδιου μελισσοκομείου αλλά και της ευρύτερης περιοχής. Η εξάπλωση της ασθένειας φέρει αυξημένο κόστος αποκατάστασης ειδικά όταν μολύνεται το μεγαλύτερο μέρος του μελισσοκομείου.
Μεταφορά μολυσμένων πλαισίων/μελισσών/υλικών/μελισσοτροφών
Όταν ένα μελίσσι μολύνεται από ΕΣ, τα πάντα μέσα στην κυψέλη μπορεί να μολυνθούν, συμπεριλαμβανομένων των μελισσών, των πλαισίων, των εργαλείων που χρησιμοποιούμε, ακόμη και των τροφών που έχουν απομείνει. Η μεταφορά τους σε μια υγιή κυψέλη οδηγεί στην εισαγωγή των βακτηρίων προκαλώντας ενδεχομένως μια νέα επιδημία. Αρχικά, οι ίδιες οι μέλισσες μπορούν να μεταφέρουν τα βακτήρια από μια μολυσμένη κυψέλη σε μια υγιή όπως η συνένωση μελισσιών, οι άγνωστες αγοροπωλησίες, η συλλογή σμήνους, οι λεηλασίες. Για να αποφευχθούν πιθανά ενδεχόμενα μόλυνσης με το βακτήριο της ΕΣ δεν πρέπει να συνενώνετε τα ύποπτα ή μολυσμένα μελίσσια με άλλα υγιή, να αποφεύγετε να αγοράζετε μελίσσια χωρίς έλεγχο, να ελέγχετε τα άγνωστα σμήνη που συλλέγετε μέχρι να βεβαιωθείτε πως δεν είναι μολυσμένα από ΕΣ και τέλος μέτρα προστασίας για την παραπλάνηση μελισσών, ειδικά όταν υπάρχει κρούσμα στο μελισσοκομείο σας ή σε γειτονικό. Επίσης, στην περίπτωση που έχετε επιβεβαιώσει την μόλυνση στο μελισσοκομείο σας ή έχετε ύποπτα μελίσσια, θα πρέπει να προσέχετε τα χρησιμοποιούμενα πλαίσια. Γι’ αυτό είναι σημαντικό, αυτά που προέρχονται από ύποπτες ή μολυσμένες κυψέλες να μην μεταφέρονται διασκορπίζονται, αλλά να καταστρέφονται. Εκτός από τα πλαίσια που φέρουν σε όλη την επιφάνεια τους τα βακτήρια της ΕΣ, μολυσματικοί παράγοντες αποτελούν και τα υλικά της κυψέλης. Όταν αναφερόμαστε σε υλικά εννοούμε, τα εργαλεία, τα υπολείμματα τροφών που έχουν περισσέψει, τα σακουλάκια, και τροφοδότες. Όλα αυτά στην ουσία αποτελούν μακροχρόνιες δεξαμενές βακτηρίων. Στην περίπτωση αυτή είναι σημαντικό να εφαρμόζεται σωστή απολύμανση όλων των υλικών και σε δύσκολες περιστάσεις όταν η προσβολή είναι πολύ μεγάλη (αδυναμία του μελισσιού για αυτοκάθαρση), η καταστροφή τους.
Εικ.1. Εξονυχιστικός έλεγχος και απομάκρυνση μελισσιών με υποψία σηψηγονίας.
Συμπέρασμα
Η απαγόρευση μεταφοράς πλαισίων, μελισσών, υλικών και μελισσοτροφών από μολυσμένα μελίσσια αποτελεί ζωτικής σημασίας μέτρο ασφάλειας για την προστασία της υγείας των μελισσιών και της βιωσιμότητας της μελισσοκομίας. Ως μελισσοκόμοι έχετε έναν καθοριστικό ρόλο στην εφαρμογή αυτής της απαγόρευσης, διασφαλίζοντας ότι ακολουθείτε αυστηρά μέτρα πρόληψης και διαχείρισης. Με τη σωστή ενημέρωση, συνεργασία και τήρηση των κανόνων βιοασφάλειας, η εξάπλωση της Ευρωπαϊκής Σηψιγονίας μπορεί να περιοριστεί, προστατεύοντας όχι μόνο τις μελισσοκομικές δραστηριότητες αλλά και το οικοσύστημα στο οποίο οι μέλισσες διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο.
